In een eerdere blog hadden we het al over dat fietsen positieve effecten heeft op de functie van je brein maar fietsen heeft ook een duidelijk positief effect op je mentale gezondheid. Het kan helpen om spanning en depressie te verminderen, en meer weerbaar te zijn tegen stress. Tijdens het fietsen wordt er meer van de neurotransmitters dopamine en serotonine geproduceerd. Deze chemische boodschapperstoffen hebben positieve effecten op je stemming en emotie en ook op je energieniveau en je zelfvertrouwen.
Als er langer dan 20-30 minuten gefietst wordt, dan maakt ons lichaam ook nog endorfines en cannabinoïden aan. Zoals de naam al doet vermoeden zijn deze stofjes inderdaad verwant aan morfine en cannabis, alleen dan door ons eigen lichaam geproduceerd. Dit zijn stofjes waar we ons blij van gaan voelen.
Bij regelmatig fietsen hou je daarnaast je hormonale reactie op stress, namelijk de stijging van adrenaline en cortisol beter onder controle, waardoor je algemene stressbestendigheid toeneemt.
Sporten is zelfs zo goed voor je dat, volgens de onderzoeksgroep van Blumenthal van Duke University, beweging net zo goed helpt tegen depressie als psychotherapie en antidepressiva. In 2021 publiceerde dezelfde groep ook nog een onderzoek dat aantoont dat sporten ook helpt bij angststoornissen [1] .
De onderliggende mechanismen hiervan zijn nog niet helemaal duidelijk maar wel is duidelijk dat bewegen/fietsen de aanmaak van “feelgood” stofjes als serotonine en dopamine stimuleert, en er ook endorfines en cannabinoiden aangemaakt worden, die dus een duidelijk effect hebben op je mentale gezondheid en je weerbaarheid.
Natuurlijk kan sporten en dus ook fietsen zeker niet alle aandoeningen “genezen”, maar het lijkt er wel sterk op dat beweging herstel in algemene zin kan bevorderen. Er is een neurofysiologische hypothese die mogelijks de beschermende werking van sporten zou kunnen verklaren.
De hormese theorie, waar bij lage doseringen toxines en/of straling positieven effecten kunnen veroorzaken. Deze theorie is door de groep van Radak
uitgebreid om ook Reactieve Zuurstof Species (ROC = Reactive Oxygen Species) te omvatten, en deze theorie suggereert dat de positieve gezondheidseffecten van sporten op zijn minst deels gebaseerd zijn op de mogelijkheden van de sport om ROC te genereren. ROC productie speelt op zijn beurt weer een rol in de inductie van antioxidanten, proteïne afbrekende enzymes, en DNA -reparatie en resulteert op deze wijze in vermindering van de incidentie van aandoeningen die gerelateerd zijn aan oxidatieve stress. Concluderend: hoewel sporten een vorm van stress respons veroorzaakt, stimuleert het ook sterk het anti-inflammatoire systeem waardoor sporten beschermt tegen allerlei aandoeningen.
Sporten, en in ons geval is dat fietsen, verbetert de kwaliteit van leven, voorkomt valincidenten, verbetert kracht en evenwicht, maar om het als behandeling toe te passen als er eenmaal ziekte is opgetreden is het nog te weinig onderzocht en hoewel er veel aantoonbare voordelen zijn van sporten is sport nog niet inzetbaar als “medicijn”. Omdat er wel zeer veel aantoonbaar positieve effecten zijn beschreven van bewegen zeg ik toch: allemaal de fiets op!